زیان های دوری کودک از مادر
زندگی سالهای اولیه کودک بر پایه مادر محوری است و برای از بین رفتن آن تا سنین بلوغ باید منتظر ماند، بنابر این نبودن های مکرر مادر در کودک بی تفاوتی عاطفی ایجاد می کند که برای طفل امری زیانبخش است.
کودک باید با مادر زندگی کند و لااقل تا مرحله پایان کودکستان با او باشد. این ضرورت از چند نظر احساس می شود که مهمترین آن ضرورت تربیتی است، زیرا مادر ارضا کننده و سازنده شخصیت عاطفی و اخلاقی اوست و بخش بزرگ آن در دوران کودکی شکل می گیرد. اگر مادر مجبور به کار یا مسافرتی است باید پرستاری برای او انتخاب شود که با کودک مهربان باشد وقت زیادی از تایمش را با مهربانی با کودک رفتار کند.
در جوامعی که اصولی برای زندگی وجود نداشته و یا اندیشیده نباشد همه امور و از جمله جنبه های تربیتی درهم و آشفته است. چه بسیار مادرانی که خود به هر سو می روند و فرزندشان را به دست پرستاران و یا به شانس می سپارند، اینکه بر سر او چه آید و در آینده چگونه فردی بشود برای شان مطرح نیست. جدایی از فرزند نباید کاری کوچک و ساده به حساب آید، اگر چاره ای جز آن نیست لازم است کودک با تضمین و امنیت لازم پشتیبانی گردد.
زندگی کودکان دور از مادر
اطفال خردسال به جدایی از مادر حساسند و کمتر می توانند خود را با وضع جدید همراه کنند. هر چه به آنها محبت می شود برایشان دلچسب نیست. کودک مدتها پس از جدایی از مادر ناراحت است، دنیا را تاریک و فاقد مهربانی و محبت می پندارد و آسایش و امنیت خود را از دست می دهد.
کودکی که مادرش از او دور شده و جداست غمگین و افسرده است. از ته دل نمی خندد، حال عمومیش خوب نیست، حتی اشتها ندارد، رنگش پریده و دچار دلهره و اضطراب است، گاهی از خواب می پرد، زمانی بهانه می گیرد و اگر کودک بداند که مادرش پس از مدتی از مسافرت بر می گردد تا حدودی جدایی را راحت تر تحمل می کند و تا وقتی که به او بگویند او از سفر بر نمی گردد اعلام ناگهانی این خبر حتی ممکن است موجب شوک عصبی او شود. اگر مادر از کودک به ناچار جدا و از او غایب می شود لااقل باید اطمینانش دهد که بزودی بر می گردد و به دیدنش می آید.
این تصور غلط است که کودک خردسال مادر و غیر مادر را نمی فهمد و جدایی را می تواند تحمل کند. بررسی ها نشان داده است که کودک ۱٫۵ ماهه نسبت به جدایی واکنش می دهد وحتی اگر خوب هم تغذیه شود از جدایی رنج می برد.
جدا ماندن طفل از مادر موجب اختلالاتی در روان و در رفتار کودک خواهد شد. بررسی ها نشان داده که برخی از آنها سختگیر و مهاجم، نامتعادل، بی عاطفه و بی غیرت می شوند و نسبت به همه چیز بی قید می گردند و به هیچ جامعه ای نمی پیوندند. برخی دیگر لجباز می شوند بهانه گیری می کنند، راه فرار از منزل را می آموزند، احساس بی محبتی می کنند و از نظر روانی ارضا نمی شوند.
کودک نیازمند به نوازش و محبت واقعی است و محبت مربی و پرستار برای کودک کافی نیست . در جنبه رشد بررسی ها نشان داده که کودکی این چنین از لحاظ رشد نیز دچار عقب ماندگی می شود و هر چه جدایی بیشتر باشد این جنبه بیشتر است. بخصوص برای کودکی که دارای هوش بیش تری باشد. شخصیت چنین کودک در جنبه های اخلاقی و عاطفی کمتر توسعه می یابد و این امر حتی برای دوران بزرگسالی هم آثار نامطلوب از خود بر جای می گذارد. این مساله شامل رشد روانی کودک نیز خواهد بود و از آن بابت هم کودک دچار تاخیر روانی است.
غیبت های مکرر مادر در کودک بی تفاوتی عاطفی ایجاد می کند که برای طفل امری زیانبخش است و کودک حاضر نیست فرد دیگری را به عنوان جانشین مادر بپذیرد و دائما در حال عصیان و ظغیان است.
برخی عوامل آثار زیانبار غیبت ها را بیشتر و اثر آن را دردناک تر می سازد. این عوامل متعدد است :
- طول مدت جدایی؛ مدت جدایی هر چه جدایی بیشتر، زیانش زیادتر است.
- سن کودک در حین جدایی؛ هر چه کودک خردسال تر اثر غیبت مادر در او بیشتر است.
- نوع زندگی پس از جدایی؛ هرچه زندگی کودک آشفته تر و در هم تر تاثیر زیانبخش او زیادتر است.
- نوع مربی در زمان غیبت؛ هر چه مربی سختگیرتر و سست عاطفه تر، اثر آن نامطلوب تر است.
- وضع ارضای نیازمندی ها؛ ارضای نیازهایی چون آب، غذا، استراحت و….هر چه نامطلوب تر اثر آن بدتر است.
کودک در حین جدایی و یا نبودن مادر گاهی به یاد او اشک می ریزد. در چنین وضعی نباید کودک را مجبور کرد که از گریه خودداری کند، بلکه باید در کنارش نشست و تدریجا با دلسوزی او را آرام کرد.
دیدیم که جدایی ها هر قدر بیشتر باشد زیان آن برای کودک بیشتر است. اگر او بدین وضع عادت کند حالت بی تفاوتی و نا آشنایی بر او غلبه می کند. طوری که بعد از این حاضر نیست مادر را بپذیرد. البته جدائی ها لازم نیست طولانی باشد گاهی جدائی های موقت هم از مادر باعث اختلال می شود.
حتماً بخوانید:
هرگز برای جدا شدن از کودک نباید به او دروغ بگویید، اگر بناست پس از رفتن فرزند به کودکستان مادر به مسافرت برود لازم است این مطلب را قبلا به او بگوید.
زیرا طفل از مدرسه بر می گردد منتظر استقبال مادر است. به دنبال او می گردد، اگر او را نیابد برایش بسیار دردناک است.
منبع : خبرگزاری مهر
