خود مربی گری چیست؟
همه ما در زندگی به نوعی درماندگی را تجربه کرده‌ایم. زمان هایی که نمی دانسته‌ایم برای افزایش درآمد و رهایی از قرض هایی که داریم باید چه راهی را در پیش بگیریم، زمان هایی که نمی توانسته ایم با رشته تحصیلی که خوانده ایم برای خود کسب و کار سودآوری دست و پا کنیم، زمان هایی که برای اعضای خانواده مسئله و مشکلی پیش آمده و ما توانایی رفع آن مسئله را نداشته ایم و دیگر موقعیت ها و مسائلی از این قبیل.
مارتین سلیگمن، روانشناس آمریکایی و نویسنده کتاب های خودیاری، نظریه درماندگی آموخته شده را اینگونه بیان می کند: «درماندگی آموخته شده به این معنی است که ما به این تصور برسیم که هیچ کنترلی بر وضعیت فعلی و اتفاقات پیرامون خود نداریم و مجبور هستیم شرایط را آنگونه که هست، بپذیریم.»
برای اثبات این نظریه، سلیگمن آزمایشات متفاوتی انجام داد که یکی از آن ها را در ادامه با هم می خوانیم و سپس به بیان این موضوع می پردازیم که برای رهایی از درماندگی و شرایطی که از آن فراری هستیم، می توانیم به کوچینگ و مهارت خود مربی گری پناه ببریم. در پایان مقاله می‌آموزید که کوچینگ چیست.
آزمایش سلیگمن برای نظریه درماندگی آموخته شده : سلیگمن در ابتدا جعبه ای دو قسمتی طراحی کرد که دو قسمت آن با دیواری کوتاه از یکدیگر جدا شده و در کف جعبه نیز ولتاژ برق متصل بود. سپس تعدادی سگ را به سه گروه تقسیم کرد.برای این آزمایش دو گروه از سگ ها را در دو طرف جعبه قرار داد با این تفاوت که در طرفی که گروه اول قرار داشتند، با اهرمی امکان قطع ولتاژ برق فراهم بود. اما اهرمی برای قطع ولتاژ برق در طرفی که گروه دوم قرار گرفته بودند، وجود نداشت. بنابراین سگ های گروه دوم باید منتظر می ماندند تا ولتاژ برق توسط گروه اول از سگ ها قطع شود تا به آرامش برسند. گروه سوم از سگ ها را نیز به حال خود رها کرد.
سلیگمن قصد داشت به گروه اول از سگ ها آموزش دهد که می توانند با کمی تکاپو خود را از مهلکه نجات دهند، اما گروه دوم باید می آموختند که ناتوان هستند و هیچ راه نجاتی از این شرایط ندارند. بنابراین چندین بار ولتاژ برق را وصل کردند تا گروه اول اهرم را حرکت دهند.در مرحله بعدی آزمایش، هر سه گروه از سگ ها را با شرایطی یکسان در یک طرف جعبه ای قرار داد که تنها در همان طرف ولتاژ برق متصل بود و برای رهایی از این شرایط، سگ ها تنها باید از روی دیوار کوتاه می پریدند و به طرفی که برق نداشت، می رفتند.
نتیجه آزمایش از این قرار بود که گروه اول از سگ هایی که در آزمایش قبلی در طرف اهرم قرار داشتند و گروه سوم از سگ هایی که به حال خود رها شده بودند از دیوار کوتاه عبور کردند ولی گروه دومی که در آزمایش قبلی پذیرفته بودند که به خواست خود نمی توانند از این شرایط خلاص شوند، از جای خود تکان نخوردند. زیرا این گروه از سگ ها درماندگی را آموخته بودند و پذیرفته بودند که توان تغییر شرایط را ندارند.
حتماً بخوانید:
ما انسان ها هم در طول زندگی شرایط مشابهی را تجربه کرده ایم. تجربه هایی که به ما ثابت کرده اند هر چقدر هم تلاش کنیم باز هم نمی توانیم شرایط را آنگونه که می خواهیم، تغییر دهیم و در مقابل تجربه هایی که به وضوح به ما ثابت کرده اند که با کمی تفکر و تصمیم گیری صحیح، به خوبی می توانیم شرایط پیش آمده را به نفع خود تغییر دهیم.
ما مانند حیوانات نیستیم که با بروز هر مسئله و مشکلی گمان کنیم هیچ راه گریزی نداریم و ناچاریم درماندگی را بپذیریم. ما انسان هستیم و می توانیم با کمک قوه تعقل و شناخت خود شرایط را به بهترین شکل تغییر دهیم و به خواسته ها و اهدافی که در زندگی فردی و اجتماعی داریم، برسیم.
برای این کار لازم است به یادگیری برخی از مهارت ها روی بیاوریم. امروزه اغلب افراد به مهارت های توسعه فردی اهمیت زیادی می دهند و در تلاش هستند تا شرایط خود را روز به روز بهتر کنند. یکی از این مهارت ها، مهارت خود مربی گری و یا سلف کوچینگ است.
با یادگیری این مهارت می توان آموخت که چگونه با کمی تفکر و تعقل، شرایط را به نفع خود تغییر دهیم تا از مهلکه هایی که در آن ها گرفتار می شویم، نجات پیدا کنیم.
مهارت کوچ و کوچینگ
حتما شنیده اید افرادی که در مدت زمان کوتاهی به موفقیت می رسند، از داشتن کوچ در کنار خود اسم می برند. اگر به زندگی نامه و بیوگرافی افراد موفق دنیا نیز نگاهی بیاندازید، در اغلب آن ها اسامی کوچ و کوچینگ را خواهید یافت. این نام ها تنها ۴ دهه است که بر سر زبان ها افتاده، بنابراین کاملا طبیعی است که برای شما آشنا نباشند.
تعریف ساده ای از کوچ و کوچینگ در کتاب «مربی گری برای عملکرد بهتر» نوشته «جان ویتمور»، ارائه شده که به شرح زیر است:
کوچینگ به معنای آزاد کردن توانایی ها و استعدادهای نهفته در فرد است و کوچ، فردی است که توانایی ها و استعدادها را به کوچی (مراجع) نشان می دهد.
به عبارت دیگر کسی که کار کوچینگ انجام می دهد (کوچ)، با پرسیدن چند سوال مهم و اساسی به مراجع خود می فهماند که با اندکی آگاهی و خودشناسی می تواند راهی را انتخاب کند که سرانجام آن رشد و پیشرفت است.
اکنون آنچه در این مقطع اهمیت دارد این است که تصور کنید به سطحی از دانش و مهارت رسیده اید که می توانید این مسیر را بدون کوچ پیش ببرید و با آگاهی از توانایی ها و استعدادهایی که در اختیار دارید، مسائل و مشکلات تان را حل کنید. به این مهارت، سلف کوچینگ و یا خود مربی گری گفته می شود.
برای یادگیری این مهارت می توانید در دوره های آموزش کوچینگ شرکت کنید و یا کوچی در کنار خود داشته باشید که مسیر را به شما نشان دهد و شما را تا زمانی که به این مهارت دست پیدا کنید، همراهی کند.
