دیسومنیا یک اختلال خلقی است که با علائمی مانند غم و اندوه، ناامیدی، و از دست دادن علاقه به فعالیت‌هایی که قبلاً لذت‌بخش بودند، مشخص می‌شود. این اختلال شبیه به افسردگی اساسی است، اما تفاوت‌هایی بین این دو وجود دارد.
علائم دیسومنیا:
غم و اندوه
از دست دادن علاقه به فعالیت‌ها
تغییرات در اشتها و خواب
مشکل در تمرکز
احساس خستگی
احساس بی‌ارزشی یا گناه
افکار مرگ یا خودکشی
تفاوت دیسومنیا با افسردگی اساسی:
دیسومنیا معمولاً در زمستان رخ می‌دهد و در بهار یا تابستان بهبود می‌یابد.
دیسومنیا به طور کلی خفیف‌تر از افسردگی اساسی است.
دیسومنیا به ندرت منجر به علائمی مانند توهم یا هذیان می‌شود.
علل دیسومنیا:
علت دقیق دیسومنیا ناشناخته است، اما عوامل متعددی ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند، از جمله:
کاهش نور خورشید در زمستان
نور خورشید به تنظیم هورمون‌هایی مانند ملاتونین و سروتونین کمک می‌کند که در تنظیم خلق و خو نقش دارند.
تغییرات در دمای بدن
دمای بدن در زمستان کمی پایین‌تر است که ممکن است بر خلق و خو تأثیر بگذارد.
تغییرات در سطوح هورمون‌ها
تغییرات در سطوح هورمون‌هایی مانند استروژن و پروژسترون ممکن است در بروز دیسومنیا در زنان نقش داشته باشد.
سابقه خانوادگی
افراد با سابقه خانوادگی افسردگی یا دیسومنیا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این اختلال هستند.
درمان دیسومنیا:
درمان دیسومنیا معمولاً شامل موارد زیر است:
درمان با نور: این درمان شامل قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی روشن در صبح است.
دارو درمانی: داروهای ضد افسردگی می‌توانند در درمان علائم دیسومنیا مؤثر باشند .
درمان شناختی رفتاری: این نوع درمان به افراد کمک می‌کند تا افکار و رفتارهای منفی خود را شناسایی و تغییر دهند.
پیشگیری از دیسومنیا:
هیچ راه قطعی برای پیشگیری از دیسومنیا وجود ندارد، اما اقداماتی وجود دارد که می‌توانید برای کاهش خطر ابتلا به این اختلال انجام دهید، از جمله:
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید در صبح: سعی کنید هر روز صبح ۱۵ تا ۳۰ دقیقه در معرض نور خورشید قرار بگیرید.
- ورزش منظم: ورزش منظم می‌تواند به بهبود خلق و خو و کاهش علائم افسردگی کمک کند.
- داشتن یک رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی سالم می‌تواند به تأمین مواد مغذی مورد نیاز بدن برای حفظ سلامت روان کمک کند.
- خواب کافی: خواب کافی برای سلامت روان ضروری است.
- مدیریت استرس: استرس می‌تواند علائم دیسومنیا را بدتر کند.
اگر فکر می‌کنید ممکن است به دیسومنیا مبتلا باشید، مهم است که به پزشک یا متخصص سلامت روان مراجعه کنید. درمان زودهنگام می‌تواند به بهبود علائم و کیفیت زندگی شما کمک کند.
انواع دیسومنیا
دیسومنیای زمستانی: این نوع دیسومنیا رایج‌ترین نوع است و در زمستان رخ می‌دهد. علائم این نوع دیسومنیا معمولاً در بهار یا تابستان بهبود می‌یابد.
دیسومنیای تابستانی: این نوع دیسومنیا کمتر رایج است و در تابستان رخ می‌دهد. علائم این نوع دیسومنیا معمولاً در زمستان بهبود می‌یابد.
دیسومنیای بدون الگوی فصلی: این نوع دیسومنیا در هر زمانی از سال می‌تواند رخ دهد.
عوامل خطر دیسومنیا:
جنسیت: زنان بیشتر از مردان به دیسومنیا مبتلا می‌شوند.
سن: دیسومنیا بیشتر در افراد ۱۵ تا ۲۵ ساله رخ می‌دهد.
سابقه خانوادگی: افراد با سابقه خانوادگی افسردگی یا دیسومنیا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این اختلال هستند.
محل زندگی: افراد ساکن در مناطقی که در زمستان نور خورشید کمتری دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیسومنیا هستند.
عوارض دیسومنیا:
اختلال در عملکرد شغلی یا تحصیلی: دیسومنیا می‌تواند تمرکز و یادگیری را دشوار کند و منجر به غیبت از کار یا مدرسه شود.
مشکلات در روابط: دیسومنیا می‌تواند منجر به تحریک‌پذیری، انزوای اجتماعی و مشکلات در روابط شود.
افسردگی اساسی: دیسومنیا می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی اساسی را افزایش دهد.
