در حقیقت هیچ روش درست یا اشتباهی برای شیوه پاسخ به مزاحمت های خیابانی وجود ندارد زیرا فرد در اینباره مقصر نیست و شیوه واکنش هر فرد با توجه به موقعیت و تصمیم شخصی اش متفاوت خواهد بود. این مطلب به برخورد با مزاحم خیابانی می پردازد.
راهکارهای برخورد با مزاحم خیابانی
در همه جای دنیا متاسفانه مزاحمت های خیابانی به ویژه از سوی مردان برای خانم ها وجود دارد و در اکثر کشورها جرم محسوب می شود. در حقیقت در حقیقت هیچ روش درست یا اشتباهی برای شیوه پاسخ به مزاحمت های خیابانی وجود ندارد زیرا فرد در اینباره مقصر نیست و شیوه واکنش هر فرد با توجه به موقعیت و تصمیم شخصی اش متفاوت خواهد بود.
بهترین روش برای ریشه کن نمودن آزار و مزاحمت های خیابانی، تغییر فرهنگی می باشد، که سبب عادی جلوه دادن این کار شده و بیشتر افراد این مزاحمت ها را نوعی سرگرمی و ویژگی های دوران جوانی تلقی می کنند.
ولی فرهنگ ها باید طوری اصلاح شود که آزار و اذیت دیگران، متلک پرانی و یا تمسخر دیگران مورد نکوهش و مذمت قرار گیرد و یک موضوع بی اهمیت تلقی نشود.
هر اندازه مزاحمت ها و آزارهای روانی بیشتر باشد، آسیب شدیدتری بر فرد گذاشته و از آثار آن افسردگی، اختلال در خواب، کاهش اشتها، سردرد، کاهش یا افزایش وزن و … خواهد بود. که این ها بخشی از مشکلاتی است که برای فرد آسیب دیده به وجود می آید.
پژوهش ها نشان می دهد که پاسخ به آزار و مزاحمت و دفاع از حقوق فردی، تاثیرات عاطفی آن را می کاهد. ولی نحوه پاسخ هر شخص، به انتخاب وی بستگی دارد. در این راستا می توان مستقیما فرد مزاحم را به سزای اعمالش رساند یا به دنبال اصلاح فرهنگ هایی باشیم که آزارها و مزاحمت های خیابانی را کاری عادی و سرگرم کننده جلوه داده است.
منظور از مزاحمت خیابانی چیست؟
آزار و مزاحمت های خیابانی بر اساس گفته مدافعان حقوق بشر و به بیان ساده، عبارت است از رفتارهای کلامی یا غیر کلامی و فیزیکی ناخواسته که بدون رضایت فرد و با هدف نقض کرامت وی صورت می گیرد. این مزاحمت ها می توانند بر پایه تفاوت های طبقاتی، هویتی، نژادی، ناتوانی و دیگر هویت های اجتماعی هستند. از جمله نمونه های آزار و اذیت خیابانی عبارتند از :
متلک پرانی درباره ظاهر، لهجه، جنسیت و …
تحقیر جنسی و نژادی و هر نوع تحقیر کلامی یا غیر کلامی
نمایش حرکات مبتذل، چشمک زدن یا خود را در معرض دید گذاشتن
سوت زدن، داد زدن یا هر نوع صدایی که به نوعی سبب مزاحمت فرد می شود.
لمسی جسمی
تعقیب فرد یا مسدود کردن مسیرش
نوع برخورد با مزاحمت های خیابانی
در برخورد با مزاحم خیابانی، اعمالی مانند التماس کردن، دشنام و تهدید هیچ تاثیری در رفع مزاحمت نخواهد داشت و سبب بدتر شدن اوضاع می گردد. بهترین راهکار این است که در این شرایط خونسردی خود را حفظ کرده و هیچ واکنش غیرعادی نشان ندهید.
البته در برابر آزار های جسمی نباید سکوت کرد و سریعا باید با پلیس ۱۱۰ تماس گرفت یا از کسی کمک بخواهید.
در ضمن برای جمع آوری مدرک از فرد مزاحم، عکس یا فیلم بگیرید. در ادامه برخی راهکارهای برخورد با مزاحم خیابانی به طور مختصر شرح داده شده است.
۱. اعتماد به غرایز
غریزه چیزی است که ما را وادار کرده به یک محرک عکس العمل نشان بدهیم. هنگام روبرویی با مزاحمان خیابانی، به غریزه خود اعتماد کرده و گوش کنید. هیچ پاسخ درست و کاملی در برخورد با آزار و اذیت خیابانی وجود ندارد. با این وجود پژوهش ها نشان می دهد که هر نوع پاسخی چه در لحظه اولیه و چه پایانی می تواند آسیب ناشی از آزار و اذیت را بکاهد.
به یاد داشته باشید که از دشنام یا تحریک فرد مزاحم خودداری کرده و با خونسردی تمام به راه تان ادامه دهید. باید تصمیم بگیرید که چه چیزی برای شما مناسب تر است.
۲. خونسرد بودن
علاوه بر اعتماد به غرایز، خونسرد و عادی بودن نیز مهم است. زیرا از نظر روانشناسان مزاحمان افرادی هستند که دنبال ایجاد ترس بوده و از واکنش دیگران به اعمالشان لذت می برند. به طور مثال اگر جلوی پای شما ناگهان ترمز می کنند یا جیغ می کشند، هدفشان این است که شوکه بشوید.
پس هر واکنش غیرعادی یا ترسیدنی انجام بدهید، فرد مزاحم از نظر روحی ارضا می شود. البته هنگامی که آرامش نداشته و ترسیده باشید از نظر منطقی و عقلی امکان تصمیم گیری درست و به جا از دست می رود.
۳. عدم دشنام گویی و پرخاشگری
در برخورد با مزاحم خیابانی تا حد امکان از دشنام و پرخاشگری پرهیز کنید. زیرا واکنش های این چنینی موجب جری شدن مجرم و عکس العمل های شدیدتر از سمت وی می شود تا کارش را ادامه دهد.
۴. عدم التماس
التماس و خواهش هم به نوعی فرد مزاحم را ارضای روحی می نماید و موجب شده که وی به کار خود ادامه دهد.
۵. حفظ امنیت خود
باید مهمترین اولویت شما در برخورد با مزاحمان خیابانی حفظ امنیت باشد. برای این کار سه روش وجود دارد:
مرز تعیین کنید: به فرد مزاحم به صورت دقیق بگویید که چه کاری می خواهید انجام دهید. به چشمان فرد آزارگر نگاه کرده و رفتار زشتش را سرزنش کنید. به طور مثال بگویید، این کار را نکن یا با من درست حرف بزن. به این ترتیب بدون دشنام سعی کنید وی را از خود دور نمایید. همانطور که اشاره شد از التماس و خواهش بپرهیزید و با وی درگیر نشوید.
هدف اغلب این افراد بحث کردن، مسخره کردن و برقراری مکالمه با شما است. از این رو بر عصبانیت خود غلبه و به هیچ وجه درگیری لفظی نداشته باشید. توجه به مزاحمین خیابانی سبب تحریک بیشتر آن ها و بدتر شدن شرایط می شود. به این ترتیب فقط با گفتن یک یا دوجمله مذکور از آنها دور شده و به حرکت خود ادامه دهید.
رهگذران را مطلع نمایید: به افرادی که شاهد صحنه می باشند بگویید که وی مزاحم شما شده است و به شما کمک کنند. شاید برخی افراد نسبت به این وضعیت بی توجه باشند ولی اکثر مردم می دانند که آزار و مزاحمت خیابانی کار زشتی بوده به این ترتیب به شما کمک می کنند. به این ترتیب با صدای بلند به رهگذران اطراف خود بگویید که این فرد مزاحم شما شده و به کمک نیاز دارید.
به طور مثال فردی که پیراهن بنفش پوشیده دنبال من است.
یا می توانید این جا کنار من بمانید؟ یا ممکنه به پلیس زنگ بزنید. به خاطر داشته باشید در خواست کمک ایرادی ندارد. این کار نشانگر ضعف شما نبوده بلکه نشان می دهد شما فرد قوی هستید و در مقابل آزار دیگران ساکت نمی نشینید.
حتماً بخوانید:
در صورت امکان مدرک جمع کنید: اگر احساس امنیت ندارید، می توانید از فرد مزاحم عکس و فیلم بگیرید یا افراد دیگر تقاضا کنید که این کار را انجام بدهند. ضمنا می توانید وضعیت ایجاد شده را گزارش کنید. به طور مثال اگر فرد مزاحم ماشین دارد، پلاک ماشین او را یادداشت کرده یا عکس بگیرید و در اختیار پلیس قرار دهید.
۶. عدم سکوت در برابر آزار جسمی
اگر به عنوان یک خانم در خیابان در حال حرکت و تردد باشید، ممکن است در برخی مواقع ناگزیر مورد آزار جسمی افراد سادیسم قرار بگیرید. در این وضعیت نباید در برابر آزار جسمی سکوت کنید. در حقیقت سکوت موجب شده وی به خود اجازه تجدید رفتار پرخاشگرانه، سودجویانه و مزاحمت های بیشتر را بدهد.
به این ترتیب در هر فرصتی که هستید سریعا برای دفاع از خود با پلیس تماس گرفته یا از فرد سادیسم آزارگر با دوربین گوشی عکس یا فیلم بگیرید. همچنین در صورت وجود رهگذران از آن ها درخواست کمک نمایید. با این کار فرد سادیسم جرات ادامه رفتارهای زشت خود را نداشته و حتما ترس در اکثر موارد مانع رفتارهای آزارگرانه او می شود.
البته خانم ها با استناد به این مواد قانونی می توانند مزاحمین را به مراجع قضایی معرفی کرده و خواهان پیگیری قانونی باشند.
۷. صبور بودن
شیوه پاسخ هر شخص به مزاحم خیابانی متفاوت می باشد و نمی توان یک پاسخ قاطع و کامل به این موضوع داشت. آن چه که باید قبول کنید این است که شما مقصر نیستید و افراد بسیار هستند که روزانه در سراسر دنیا با این وضعیت روبرو می شوند. به صورت کلی هر شخص می تواند از راهکارهایی جهت مراقبت از خود استفاده نماید.
عکس العمل هایی که می توانید به مزاحمین خیابانی نشان دهید، متفاوت بوده و بسته به موقعیت خود، می توانید از یک یا چند مورد زیر را به کار بندید:
سعی نمایید مکان ها و ساعات خلوت مانند بعد از ظهر یا آخر شب را برای تردد و رفت و آمد انتخاب نکنید.
فردی را داشته که در زمان مواجهه با افراد مزاحم با وی تماس گرفته و درخواست کمک نمایید.
اقتدار خود را حفظ کرده و به خود بگویید که لیاقتتان بیشتر از این است که مورد توهین واقع شوید.
مشکل خود را با فرد مورد اعتمادتان در میان گذاشته و تا حد امکان با یک همراه بیرون بروید.
تلاش کنید به جای شکننده بودن، منعطف باشید و در زمان روبرو شدن با مشکلات، مقتدر عمل کنید. می توانید از موارد زیر برای آگاهی بیشتر مردم در اینباره استفاده کنید:
تجربه خود درباره مزاحمت خیابانی را در رسانه های اجتماعی به اشتراک گذاشته و مردم را از عواقب این کار و شیوه حمایت از فرد آسیب دیده مطلع نمایید.
به فرزندان درباره روش برخورد با افراد مزاحم آموزش داده و از آن ها بخواهید در صورت مشاهده هر نوع آزار و مزاحمتی آن را به شما اطلاع بدهند.
سرزنش، تحقیر و تمسخر افراد مزاحم به خاطر نژاد، جنسیت و … را محکوم کرده و با افرادی که این موارد را ترویج می کنند، مخالفت کنید.
تلاش کنید موضوع برابری انسان ها و دوری از تبعیض های نژادی، قومی و … را از کودکی به فرزندان یاد بدهید. در صورتی که تمام والدین به این اصل پایبند باشند، رویارویی با چنین مزاحمت هایی در آینده به حداقل خواهد رسید.
فرهنگ سازی اجتماعی در رابطه با مزاحمت های خیابانی
مزاحمت خیابانی یک رفتار زشت و قبیح است که توسط اشخاص بیمار سادیسم (دیگر آزار) در خیابان ها به افرادی مانند کودکان و خانم ها یا افراد کم توان صورت می گیرد. فرهنگ سازی اجتماعی و همچنین مجازات های اجتماعی زیادی به واسطه آموزش و یا توبیخ مزاحمت های خیابانی انجام شده است.
اما موضوع مهم در افرادی است که موجب مزاحمت خیابانی می گردند این بوده که این افراد به دلیل بیماری و دیگر آزاری در بسیاری موارد نه با توبیخ قانونی و نه با فرهنگ سازی به بازتاب عملکردشان فکر نکرده و در آن ها تاثیری ندارد. به این ترتیب باید تحت شرایط خاصی مورد درمان واقع شوند. جامعه نیز باید به دنبال روش هایی برای افزایش امنیت اجتماعی و روانی خانم ها باشد.
